- BestDent Klinik
- (0216) 575 55 77
- 0850 522 65 34
- info@bestdent.com.tr
PROTEZ
Diş Protezi nedir?
Eksik bir organın yerini tutması, bir sakatlığı örtmesi için yapılan ve takılan yapay organ veya parçaya protez denir. Diş protezleri ise herhangi bir nedenden dolayı kaybedilen dişlerin fonksiyonel ya da estetik eksikliğini gidermek amacıyla hazırlanıp ağız içine uygulanan yapay dişlerdir.
Diş Protez çeşitleri nelerdir?
Temel olarak hareketli ve sabit olmak üzere 2 tip protez vardır. Yapılacak olan protez tipine kişinin fizyolojik, sosyolojik ve ekonomik durumu göz önünde bulundurularak karar verilir.
Hareketli protezler nedir? Çeşitleri nelerdir? Ne zaman yapılır?
Hasta tarafından takılıp çıkarılabilen protezlerdir. Diş eksikliğine göre 2’ye ayrılır:
Tam (Total Protezler):
Eğer hastanın tüm dişleri kaybedilmişse total (tam protez) yapılır. Bu tip protezlerde tutunmayı sağlayan tek şey diş çekimi sonrası geriye kalan damak dokusudur. Üst çenede bu tip protezlerin tutuculuğu çoğu zaman yeterlidir, hasta çok sıkıntı yaşamaz. Fakat alt çenede hem yeterli tutucu yüzeyin olmaması hem de zamanla kemik kaybının üst çeneye göre daha çok olmasından zamanla yeterince tutunamama problemi görülebilir Hastanın konforu bozulur, yemek yiyemez hatta konuşma problemi yaşar. Bazı hastalar damağın kapalı olmasından dolayı yeterince tat alamamaktan, sesleri doğru çıkaramamaktan şikayet etmektedir. Bu yüzden hastanın sağlık durumu ve maddi gücü yeterli olduğu sürece implant üstü protezlere yönlendirilmektedir.
Parçalı (Parsiyel Protezler):
Hastada ağızda köprü yapmaya yetecek kadar diş olmasa da hareketli proteze ayak olacak diş mevcut olduğunda bölümlü hareketli protez yapılabilir. Bu protezlerde tutuculuk kalan dişlere takılacak kroşe adı verilen çengellerle veya hassas bağlantı verilen çıt çıt şeklindeki özel tutucu uçlarla sağlanır. Hassas bağlantılı dişler estetik anlamda kroşeli protezlerden daha başarılıdır. Tutucu uçlar protezin altında gizlidir dışarıdan görünmez.
Sabit protezler nedir? Çeşitleri nelerdir?
Yerinden çıkmayan, yapıştırma veya vida yardımıyla ağız içine sabitlenen, hasta tarafından çıkarılamayan protezlere sabit protezler denir. Sabit protezler diş durumuna göre tek kron (kaplama), köprü, vener (lamina) ve implant üstüne yapılan kronlar şeklinde olabilir.
Porselen Kronlar
Dişlerde madde kaybı çok fazla olduğu durumlarda (büyük dolgulu, kanal tedavili, kırık dişlerde) dişlerde tek kaplama şeklinde yapılabilir. Tam seramik (Zirkon, Empress) ve metal destekli şeklinde yapılabilir. Yapılan kaplamalarda porselenin sağlam sert bir madde tarafından çekirdek şeklinde içten desteklenmesi gerekir. Bu destek metal alaşımı şeklindeyse “Metal Destekli Porselen Kron” denir. Zirkon denilen zirkonyum maddesi veya lityum disilikat maddesiyle güçlendirilmiş seramikle desteklenirse “Tam Seramik Porselen Kron” denir.
“Metal Destekli Porselen Kron”lar dayanıklı ve uygun fiyatlı olsa da zamanla metal yorgunluğunun oluşturduğu kırıklar ve koku oluşumu nedeniyle sıkıntı yaşatabilmektedir. “Tam Seramik Porselen Kron”lar ise maddi anlamda maliyetli olmakla beraber koku sıkıntısı çok görülmemekte ve doğal diş estetiğini çok iyi bir şekilde yakalayabilmektedir.
Porselen Köprüler
Köprü bir veya daha fazla kaybedilmiş dişin yerini doldurmak için yapılan diş tedavileridir. Bu tip sabit protezlerde diş boşluğunu doldurmak için kullanılan gövde yanlarında bulunan dişlerden destek alır. Bu destek dişler kesilerek proteze dahil edilir. Yeterli estetik ve fonksiyon sağlansa da sağlam dişlerin kesilmesi üzücü bir durumdur. Bu nedenle ne olursa olsun hastanın sosyo-ekonomik durumu uygun olduğunda hastalarımızı porselen köprü yerine implanta yönlendirmek daha sağlıklı olacaktır. Bu tip protezler de tam ve metal destekli olmak üzere 2 tiptedir.
Vener nedir (porselen vener, laminate)? Hangi durumlarda kullanılır?
Venerler ön dişlerinize yapıştırılan porselen veya rezin materyallerden (kompozit dolgu) yapılan ince yaprak şeklinde protezledir. Kırılmış, renklenmiş, çapraşık, aralıklı, dönük veya bir şekilde şekli bozulmuş dişler için bu venerler yıllarca sürecek kalıcı ve güzel gülüşler yaratabilir. Venerler zor renklenen materyaller olduğu için mükemmel gülüşler isteyen insanlar için popüler seçeneklerdir.
İki tür vener vardır:
Porselen (indirekt) venerler, bu restorasyon dişinize uygun olacak şekilde kişiye özel, laboratuarda yapılır. Hekiminize en az iki kez gitmenizi gerektirir. Alternatiflerine göre daha pahalı olsa da, porselen venerler komşu dişlerle daha hassas ve gerçekçi renk uyumu sunabilen seçeneklerdir.
Kompozit (direkt) venerler tek seansta dişlerinize kompozit rezin yapıştırılarak yapılan restorasyonlardır. Kompozit venerlerin maliyeti daha düşüktür ancak ömrü daha kısadır ve birkaç değişim sonrası porselen venere dönüşmesi kaçınılmazdır.
Nasıl Vener yaptırabilirim?
Öncelikle doktorunuzun gereken diagnostik kayıtlarınızı alarak (ölçü, kapanış kaydı, dijital fotoğraf vs.) venerler için iyi bir aday olup olmadığınızı tespit etmesi gerekir. Dişlerinizin orijinal modelleri üzerinde porselenle oluşturulması mümkün olan ideal estetikteki halinin mum şekli oluşturulmalı, neler yapılabileceği görülmeli ve bu ideal mum modele göre dişten ne kadar madde kaldırılacağına karar verilmelidir.
Tüm kararlar verildikten sonra dişler uyuşturulur, kesilir, ölçüler alınır ve geçici kaplamalar yapılır. Çoğu zaman yok denilecek kadar az kesim yapılır, bazı durumlarda kesim yapılmaz. Geçici kaplamalar bize çoğu zaman fikir verir. Hasta finalde yapılacak restorasyonun daha kaba halini takarak yeme, gülme ve konuşma esnasında rahat olup olmadığını kontrol etme şansı elde eder. Eğer rahat değilse son halini yapmadan önce düzeltme ve değişiklik yapma şansı olur. Kısa süre içerisinde venerler dişe yapıştırılır, parlatılır ve son hali verilir.
İmplant Üstü Protez nedir? Nasıl yapılır?
İmplantlar diş eksikliğini gidermek amacıyla çene kemiğine yerleştirilen titanyumdan yapılmış yapay köklerdir. İmplant üstüne koyacağımız protez direkt kök üzerinden çıkacağı için doğal dişler gibi görünür. His açısından da ilk zamanlar farklı hissettirse de zamanla doğal diş kadar rahat kullanılır hale gelecektir.
İmplant üstü protezler, yerleştirilen bu köklerin kemikle kaynaşmasının ardından (osteo-integrasyon) üzerlerine takılan protezlerdir. Diğer tiplerde olduğu gibi implant üstü protezlerde de implantın sayı ve konumuna göre çeşitli tipleri yapılabilir.
İmplant Üstü Hareketli Protezler
Çeşitli nedenlerden dolayı (kemik durumu, sosyo-ekonomik durum) az sayıda implant yapıldığı durumlarda tercih edilir. Özellikle alt çenede uygulanan iki implant bile protezin tutuculuğunu o kadar çok arttırır ki hasta ilk zamanlarda alt çene total protezini yerinden çıkaramaz. Hasta konforunu ciddi miktarda arttırır. Genellikle alt ve üst çenelerde 4’ er tane uygulanarak yapılır.
İmplant Üstü Sabit Protezler
Tekli, çoklu veya tam diş eksikliklerinde yapılabilir. Tek diş eksikliğinde yan dişlere zarar vermeden estetik sonuçlar alınır. Köprü yapmaya gerek kalmadan fonksiyon yerine konabilir.
Tam diş eksikliklerinde alt ve üst çeneye genellikle 6-8’er implant yerleştirmek sabit diş yapmak için yeterli olacaktır.
İmplant Üstü Sabit Protez Çeşitleri Nelerdir? Hangisi Daha Sağlıklıdır?
Bu sistemlerde de yine “Metal Destekli Porselen” ve “Tam Seramik Porselen” olmak üzere iki tip materyal bulunmaktadır. Avantaj ve dezavantajları normal dişler de olduğu gibidir. “Metal Destekli İmplant Üstü Porselenler dayanıklı ve uygun fiyatlı olsa da zamanla metal yorgunluğunun oluşturduğu kırıklar ve koku oluşumu nedeniyle sıkıntı yaşatabilmektedir. “Tam Seramik İmplant Üstü Porselenler ise maddi anlamda maliyetli olmakla beraber koku sıkıntısı çok görülmemekte ve doğal diş estetiğini çok iyi bir şekilde yakalayabilmektedir.